فعالیت ضد نماتدی برخی عصاره‌های گیاهی روی نماتد ریشه‌گرهی (Meloidogyne javanica) در گوجه‌فرنگی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

تأثیر غلظت‌های مختلف عصارۀ آبی برگ گیاهان پنیرک (Malva sylvestris) و شقایق (Papaver rhoeas) و پوست سبز میوۀ گردو (Juglanse regia) در جلوگیری از تفریخ تخم و مرگ‌ومیر لارو سن دوم نماتد Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. در آزمایش مرگ‌ومیر لارو سن دوم، 14 غلظت25/0، 3/0، 35/0، 4/0، 45/0، 5/0، 55/0، 6/0، 65/0، 75/0، 1، 25/1، 5/1 و 2 درصد از عصارۀ پنیرک، هفت غلظت 5/0، 5/1، 2، 5/2، 3، 5/3 و 4 درصد از عصارۀ شقایق و هشت غلظت 1، 2، 3، 5/3، 4، 5/4، 5 و 6درصد از عصارۀ پوست سبز میوۀ گردو استفاده شد. در بررسی‌های گلخانه‌ای، در سه آزمایش مستقل، درزمینۀ مهار (کنترل)‌کنندگی 100 میلی‌لیتر از غلظت‌های مؤثر در مرگ‌ومیر 20، 50 و 80 درصد (LC20، LC50 و LC80) لاروهای سن دوم مربوط به هر عصارۀ گیاهی (به ترتیب 36/0، 58/0 و 94/0 درصد عصارۀ پنیرک، 3/2، 9/2 و 8/3 درصد عصارۀ شقایق و 68/2، 07/4 و 18/5 درصد عصارۀ پوست میوۀ گردو) روی نماتد ریشه‌گرهی در گیاهچه‌های گوجه‌فرنگی بررسی و ارزیابی لازم صورت گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان داد، در شرایط آزمایشگاهی، همۀ عصاره‌های گیاهی مورد بررسی ویژگی نماتدکشی داشتند. در شرایط گلخانه، افزایش غلظت عصاره‌های گیاهی به‌طور معنی‌داری باعث بهبود شاخص‌های رشدی گیاه شدند. غلظت معادل LC80 عصاره‌های پنیرک، شقایق و پوست میوۀ گردو در مقایسه با تیمار شاهد، به ترتیب باعث کاهش معنی‌دار شمار گال به میزان 59، 71 و 74 درصد و فاکتور تولیدمثل نماتد به میزان 7/56، 85 و 87 درصد شد.